30 Ağustos - 9 Eylül 1922 tarihleri arasında Fransız Excelsior Gazetesi'nde yayınlanan haberlerin çevirilerini derlediğimiz yazı dizisinin ikinci bölümü ile sizleri başbaşa bırakıyoruz...
Türk Taarruzunun Aniden Gelişmesi Yunanları Şaşırttı
Yunan Genelkurmayı, Kemalistlerin büyük bir gizlilik içinde hazırladıkları Türk taarruzunun ani gelişimi karşısında şaşkına uğradı. Korgeneral Hadjianestis, saldırının büyüklüğünü anladığında onu durdurmak istedi ancak birliklerini harekete geçirdiğinde artık çok geçti. Eskişehir'in Türkler tarafından ele geçirildiği haberi henüz doğrulanmadı ancak panik havası Atina'nın siyasi çevrelerine hakim olmaya devam ediyor.
Türk Ordusu Çok Aktif
Önünde şiddetli çatışmaların yaşandığı Eskişehir'in Türkler tarafından ele geçirildiği teyit edilemiyor.
Adana, 31 Ağustos — Eskişehir'den aldığımız haberler henüz resmiyet kazanmadı.
Türk çevrelerine göre son harekatlar, nihai Türk taarruzunun başladığını gösteriyor.
Yerelde yayınlanan basın bültenleri, çeşitli cephelerde ilerleyişini sürdüren Türk birliklerinin faaliyetini duyuruyor.
Fransız Protestosu
Atina, 31 Ağustos — Yunan gazeteleri, Türk uçaklarının Fransız havacılar tarafından yönetildiğini ve Fransız subaylarının taarruzda faaliyet gösteren Kemalist tümenlerinin komutasında olduğunu bildiren haberler yayınladı. Halk, çıkan haberlerin ardından Fransa’yı protesto etmek için sokaklara indi.
Bu protestoların ardından, Dışişleri Bakanı söz konusu bilgilere ilişkin resmi bir yalanlama yayınlamadı. Bu tutuma bakıldığında Yunanistan hükümetinin de çıkan haberlerin gerçeği yansıttığını düşündüğünü söyleyebiliriz.
Alevler Tarafından Yutulan Afyon-Karahisar
Bursa, 31 Ağustos — Afyon-Karahisar'da Türklerin işgalinden önce gerçekleştirilen topçu bombardımanının çok sayıda yangın başlattığı bildiriliyor. Şehir neredeyse tamamen yerle bir edilmiş durumda.
Türkler 400 Kilometre İlerleyip Bursa'yı Tehdit Ediyor
Çok iyi donanımlı ve morali mükemmel olan Türk birlikleri, 400 kilometrelik bir cephede ilerliyor. Yunanlar, önemli kayıplar vererek geri çekildiler. Bursa'ya yönelik tehdit giderek netleşiyor ve Yunanlar bu şehri elde tutmaktan ümidini kesmek üzere. Kemalistlerin başarıları Londra'da derin bir etki yarattı. Yunanların İzmir'deki konumu tehlikeye girdi.
Adana, 1 Eylül — Türkler, Dumlupınar ile Uludağ arasındaki stratejik Yunan mevzilerini az önce işgal ettiler. Bu bölgedeki muharebe, Türk birliklerinin zaferiyle sona erdi. Yunanlar, Uşak yönünde çekilmek zorunda kaldılar. Öte yandan Bursa cephesinde Türk ilerleyişi devam ediyor. Yunanlar, Bursa'yı kurtarmaktan ümidini kesmek üzere.
Dumlupınar'ın Düşüşü
İstanbul, 1 Eylül — Buraya gelen son haberlere göre, Dumlupınar'da yeni bir yenilgiye uğrayan Yunanlar, bu stratejik konumu terk edip Uşak'a geri çekildiler. Öte yandan Bursa cephesinde operasyonların yeniden başladığı açıklandı.
Yunanistan Resmi Açıklaması
Atina, 1 Eylül — Yunan Genelkurmayı aşağıdaki basın bildirisini yayınladı:
İzmit Cephesi: Çatışmalar durma noktasına geldi. Yeni bir saldırı yok.
Eskişehir Cephesi: Güçlü düşman piyade ve topçu saldırıları püskürtüldü, Düşmanın Uşak'ta demiryolu muhaberesine saldırma girişimi başarısız oldu.
Cumartesi günü başlayan büyük Afyon-Karahisar muharebesi, salı ve çarşamba günleri değişen yoğunluklarda devam etti. Özlüce ve Dumlupınar bölgesinde, çok kuvvetli düşman baskısı altında ve düşman taarruzunun başlamasından hemen önce komutanlığın aldığı kararlar doğrultusunda birlikler savaşmadan geri çekildi.
Yunan Bakanlar Bir Araya Geldi
Atina, 1 Eylül — Bakanlar MM. Stralos ve Theotokis, dün gece Hadjianesti ve Sterghiades ile görüşüp İzmir'den ayrıldılar. Atina’ya gelir gelmez ayaklarının tozu ile Savaş Bakanlığı'nda gerçekleştirilen uzun bir Bakanlar Kurulu'na katıldılar.
Bu sabah Yunanistan kralı, bakanlarla uzun bir görüşme gerçekleştirdi.
Hükümetin niyeti hala bilinmemekle beraber, önemli kararların büyük ihtimalle bugün alınacağı söylentileri meclis koridorlarında konuşuluyor.
Gazeteler, yorumlarında durumun ciddiyetini kabul ediyor ve tehlike karşısında ulusal birliği koruyabilmek için halkı sakin olmaya ve sükunete çağırıyor.
Atina’daki resmi çevrelerde, Kemalistlerin propagandalarında Türklerin başarılarını oldukça abarttığı ileri sürülüyor.
Venedik Konferansı Üzerine Bir İngiliz Notası
Londra, 1 Eylül — Manchester Guardian Gazetesi, İngiltere'nin Venedik Konferansı'na ilişkin Fransa'ya vermek için bir nota hazırladığını ancak notanın henüz Fransızlara iletilmediğini yazıyor. Bugün içinde verilen notanın Fransa makamlarına ulaştırılması bekleniyor. Resmi çevrelerin notanın içeriğiyle ilgili büyük çekinceleri olduğu gözlemleniyor. Ancak gazeteye göre nota ikinci konferansa açık kapı bırakacak şekilde hazırlanmış.
Atina, İstanbul ve Ankara hükümetlerini ikinci konferansa çağırmak isteyen İngilizler, ancak Fransızların yanıtının alınmasından sonra resmi davetleri ilgili yerlere gönderecek.
Venedik'te yapılan görüş alışverişi bir anlaşmayla sonuçlanmamış olsa da, yeni bir barış konferansının toplanması konusunda tüm taraflar hemfikir.
Yeni Bir Türk Ordusu Mu?
Londra, 1 Eylül — Sabah saatlerinde Londra'ya ulaşan, İstanbul'dan alınan bilgiye göre, Mustafa Kemal, şu anda komuta ettiği ilk iki ordudan tamamen bağımsız üçüncü bir ordu kurmaya hazırlanıyor: Bu ordunun İzmit yakınlarından önce Kocaeli cephesine ardından da İstanbul’a doğru hareket etmesi bekleniyor.
Çeviri: Efe Yelbuğa / 35 Punto
-devam edecek-