Tarih

100. Yılında Adım Adım Zafer: 29-30 Ağustos

Zafer'den Barış'a, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yolundaki en önemli dönüm noktalarından birinin hikayesi...

Abone Ol

Yurt dışı basın arşivlerinden derlediğimiz haberlerin çevirileri köşemizde, zaferin ve barışın 100. yılı şerefine, 1. Dünya Savaşı’nın nabzını en iyi tutan Fransız Excelsior Gazetesi’nin 30 Ağustos – 9 Eylül arasında Büyük Taarruz'u gün gün nasıl sayfalarına taşıdığını, önümüzdeki on gün boyunca, sizler ile paylaşacağız.

Yunan Ordusu Türk Saldırısı Başlamadan Geri Çekildi

200 bin Türk, Yunanları Afyon Karahisar'ı tahliye etmeye zorladı ve Yunan ordusunun İzmir ile iletişimi kesildi.

İstanbul, 29 Ağustos — Ankara’dan Haberler:

Cepheden gelen son haberler, İznik bölgesinde bir hareketliliğin başladığını teyit ediyor. Bölgede, Bilecik önünden başlayıp İnhisar'da son bulan 20 kilometrelik bir cephede operasyonlar yapılıyor.

Yunanlar, Türk saldırılarından önce esir, silah ve duba bırakarak geri çekildiler ve önemli kayıplar verdiler.

Bu operasyonların genel bir taarruz değil, bir keşif taarruzu olduğu düşünülmektedir. Türk ordusu hala Bursa yönünde ilerlemeye devam ediyor ve bu ilerleme devam ederse kıyıdaki Yunan birlikleri ile bağlarının tamamen kopması öngörülüyor.

Yunanistan Resmi Basın Açıklaması 

Atina, 29 Ağustos — Bugün Atina'da yapılan resmi bir açıklama, Türk taarruzunun Cumartesi günü başladığını ve o zamandan beri şiddetli çatışmaların devam ettiğini doğruluyor. Açıklamada, düşman kuvvetlerinin topçu birlikleri ve bol mühimmatla birlikte on tümen olduğu tahmin edildi.

Yunan askeri çevreleri, bu saldırının Kemalist ordu tarafından Venedik konferansı arifesinde Avrupa'da olumlu bir izlenim yaratmak amacıyla başlatıldığına inanıyor.

Afyon-Karahisar'ın ele geçirilmesi

Londra, 29 Ağustos — Central News'in Atina muhabiri, Yunanların üstün düşman kuvvetlerinin baskısı altında Afyon Karahisar'ı boşaltmak zorunda kaldığını aktardı.

Ağır silahlarla donatılmış iki yüz bin adam bu saldırıya katıldı. Türkler, İzmir-Angora demiryolu hattının en önemli kolu olan Afyon-Karahisar'dan Yunanları tahliye etmeye zorladı. Yunan ordusunun büyük bir kısmı böylece İzmir ile demiryolu ile tüm iletişimden kesildi.

Londra'daki yetkili çevrelerde, Atina hükümetinin 1923 sınıfının tüm erkeklerini cephelere çağıran bir kararname yayınladı. 1922 sınıfının daha önce seferber edildiğini biliyoruz.

Atina, 30 Ağustos

Türk taarruzu tam bir başarı ile devam ediyor. Afyon-Karahisar'ı tahliye etmek zorunda kalan Yunanlar, 70 kilometre geri çekildi. Basının ordu liderlerini eleştirdiği ve Müttefik güçleri ve Rusya'yı suçladığı Atina'da panik havası hüküm sürüyor.

Bir düzine Türk tümeni tarafından üç sektörde saldırıya uğrayan Yunan ordusu, belirli noktalarda çok sayıda insan ve teçhizat kaybına uğrarken 70 kilometre geri çekilmek zorunda kaldı.

İki Yunan Bakan Cepheye Gidiyor 

Adana, 30 Ağustos — Cepheden gelen son bilgilere göre bölge genelinde asıl taarruzun başladığı Ankara tarafından teyit edildi. Menderes bölgesinde başlayan harekat tüm hızıyla devam ediyor. Türk birlikleri Bolladan ve Emir-Köy yönünde ilerliyor. Güçlü Türk bataryaları, İzmir-Afyon Karahisar demiryolu hattına kadar ilerlemeyi başardı. Yunan ordusunun tüm iletişim araçları imha edildi.

Afyon-Karahisar bölgesinde Yunanlar çaresiz bir savunmanın ardından Afyon-Karahisar şehrini terk etmek zorunda kaldı. Bu şehirde bulunan bir Yunan tümeni tamamen yok edilmek üzere. Türkler Sinan-Paşa'yı işgal ederek Çiftlik istikametinde ilerlemeye devam ediyorlar.

Eskişehir Bölgesi — İzmit’te başlayan harekatın ardından Yunan birlikleri bu bölgede şiddetli bir karşı saldırıya geçmeye çalıştılar. Savaş alanında çok sayıda ölü ve yaralı bıraktıktan sonra geri çekildiler. Türk öncü birlikleri tarafından takip edilen Yunan birlikleri dağınık bir şeklide şehri terk etmeye başladılar. Eskişehir, şiddetli bir savaşın ardından Türk süvarileri tarafından işgal edildi.

İzmit Bölgesi: Türk birlikleri Bilecik şehrini işgal etmek için yaklaşıyor ve İnegöl yönünde ilerlemeye devam ediyorlar. Yarhisar ve Vezirköprü şehirleri Türklerin eline geçti. Böylece Yunan cephesi üç farklı bölgeden delinmiş oldu.

Yunanistan'ın geri çekilmesinin önemi

İstanbul, 30 Ağustos — Afyon-Karahisar'ın Türkler tarafından alınmasının ardından Yunan ordusu 60 kilometre kadar geri çekildi.

29 Ağustos'ta güney cephesinde, Akar nehrinden Hasan-Kol'a saldırı başlatıldığında, Türk birliklerinin iyi topçu bataryaları ile donatılmış yaklaşık on tümen olduğu tahmin ediliyordu. Bir Türk tümeninin gücünü 6 bin kişi olarak kabul edersek, Türk ordusunun mevcudu sadece bu bölgede 60 bin kişi yapar. Taarruzdan önce Türk ordusunun tüm cephelerdeki asker mevcudu toplam 120 bin kişi olarak hesaplanıyordu.

Stratos ve Theotokis'in İzmir'e gidişi

Atina, 30 Ağustos — Bakanlar Kurulu bugünkü toplantısında, Küçük Asya'daki askeri durumu yerinde inceleyecek ve gerekli önlemleri alacak Savaş Bakanı Theotokis ve İçişleri Bakanı Stralos'un derhal İzmir'e gitmesine karar verdi.

Atina'da panik havası hüküm sürüyor. Burada basın, öngörüsüzlüklerini kınadığı ordu komutanlarını çok şiddetli bir şekilde eleştirmeye başladı.

Çeviri: Efe Yelbuğa / 35 Punto

-devam edecek-