İzmir Büyükşehir Belediyesi (İzBB) Yayınlarının kent arşivi niteliğinde çıkardığı “Limandan Kaleye Gezerek İzmir” ve “Hey İzmirli” adlı kitaplar, yazar ve çizerlerin deneyimiyle fark yaratıyor. Karikatürist Ömer Çam ve yazar Duygu Özsüphandağ Yayman’ın kalemiyle kenti anlatan kitaplar, koleksiyonerlerin raflarında yerini almaya başladı.
Cumhuriyet’in 100. yılında yayın dünyasına İzBB Yayınlarını kazandıran İzmir Büyükşehir Belediyesi, kitaplarıyla kente aynı zamanda bir kültür mirası bırakıyor. 30 yıla yakın yazarlık ve karikatüristlik birikimlerini kitaplarına taşıyan Ömer Çam ve Duygu Özsüphandağ Yayman, yazdıkları ve çizdikleriyle fark yaratıyor. Kent merkezini çizimlerle anlatan “Limandan Kaleye Gezerek İzmir”, yayınevinin Prestij Kitapları serisi kapsamında yayımlanırken Çam’ın karikatürlerinden oluşan “Hey İzmirli”, ikinci baskısını yapmaya hazırlanıyor. Kitaplar, yaş gruplarına uygunluğuyla, evrensel ve cinsiyetsiz dil kullanımıyla dikkat çekiyor.
İzmir’i İzmir yapan ayrıntıları öne çıkarmak istedik
“Limandan Kaleye Gezerek İzmir”in kenti çizimle anlatan ilk kitap olduğunun altını çizen gazeteci - yazar Duygu Özsüphandağ Yayman, “Fotoğraflarla anlatan kitaplar var ama çizimle yansıtmak, kenti çizerin, sanatçının bakış açısıyla tekrar yorumlamak anlamına geliyor. Çizimler her bakanda yeniden yorumlanabiliyor. Kitapta dikkat ettiğimiz noktalar, liman ile kale arasında İzmir’in yürüyerek gezilebileceği bölgeye dair olması. İzmir’in 8500 yıllık tarihinden dolayı ‘medeniyetler şehri’ niteliğini ön plana çıkarmak istedik. İzmir Limanı’ndan Kadifekale’ye olan aksta Kemeraltı, Agora, Basmane, Alsancak, Asansör’le çevrelenen bölgede eski İzmir’i anlatmaya çalıştık. Kültür mirasımız ve ekonomik can damarı bölgemizin altını önemle çizmek istedik. Günlük hayatta gözden kaçan, görünmez olan değerleri, projeksiyon tutarak görünür hale getirmek istedik. İnsanlar Kemeraltı’nda gezerken etraflarına baksın. Binaların güzel taş işçiliklerini, demir işçiliklerini görsün; Alsancak Tren Garı’na koştururken İzmir’in ilk Saat Kulesi’ne baksın; Pasaport’un zeminindeki deniz dalgalı desenin hikâyesini öğrensin istedik. Aslında bizim simide gevrek demediğimizi, gevreğe gevrek dediğimizi öğrensinler. İzmir üzerine araştırma kitaplarını okuyan belirli bir kitle bunları zaten bilir ama İzmir’i İzmir yapan bunun gibi ayrıntılara herkesin dikkatini çekmek istedik. Tarihçeyi kendi üslubumda aktardığım bir kitap oldu” şeklinde konuştu.
“Kentin farklı bölgelerini konu alacağımız ikinci kitabımız da gelecek”
Uzun zamandır “Limandan Kale’ye Gezerek İzmir” projesi üzerinde çalıştıklarını ifade eden karikatürist Ömer Çam, “İzmir ile ilgili kitapları taradığımızda insanların ilgisini çekebilecek, hem yazıyla hem de illüstrasyonlar içeren bir kitap yoktu. İnsanı fotoğraftan daha fazla içine çeken ve hikâyesi olan bir kitap yaratmaktı amacımız. Konak’ta Saat Kulesi’nden Kültürpark’a, Salepçioğlu’ndan Kadifekale’ye dek birçok önemli noktayı çizmeye başladım. Bir eksiklik vardı; görselliğin yanında hikâyenin anlatımıydı. Bunun için de Duygu ile çalıştık. Herkesin anlayabileceği bir dilde olmasına dikkat ederek kitabımızı oluşturdu. Kitap çok sevildi ve talep aldı. Kentin farklı bölgelerini konu alacağımız ikinci kitabımız da gelecek” dedi.
“Hey İzmirli”
Çizimleri karikatürist Ömer Çam’a ait “Hey İzmirli” kitabının kent arşivine önemli bir kaynak olarak girdiğini ifade eden Çam, “Yıllar önce şehir dışında bir reklam ajansında çalışırken bana hep ‘Hey İzmirli!’ diye seslenilirdi. İzmirli kavramı medeniyetin beşiği olarak lanse edildiği için çoğu kişi tarafından Batılı bir marka olarak görülüyor. Kitabın hikayesinin çıkış noktası tam olarak bu. Kitapta 55 karikatüre yer verdim. İzmir’in çeşitli özelliklerini yansıtmaya çalışırken ilçelerine de değindim. Yerel değerleri komikleştirmeden yansıtmaya çalıştım. Bilmeyenler için özelliklerini yansıttığım, onların da anlayabileceği bir kitap oldu. İkinci kitapta da çizmediğim diğer ilçeleri konu alacağım” diye konuştu.
İzBB Yayınlarından çıkan diğer kitaplar ise şöyle:
“26 Ağustos’tan 9 Eylül’e İzmir Zaferi” (Erkan Serçe)”, “Limandan Kaleye Gezerek İzmir” (Duygu Özsüphandağ Yayman - Ömer Çam), “İzmir’in Yaşayan Yüzü” (Murat Kaptan), Prestij Kitapları olarak yayımlandı.
Edebiyat Kitapları serisinde; “İzmir Hikâyeleri” (Halid Ziya Uşaklıgil), “Ben Unutmadan” (Tarık Dursun K.), “Eski Aşkları Sorarsanız” (Ali Rıza Ertan) yer alırken akademik kitaplar şöyle oldu: “Mondros’tan Kurtuluşa İzmir” (Mevlüt Çelebi), “Esat İleri ve Hayatı” (Selin Ezel Çakar), “İzmir Radyosu” (Nurçay Türkoğlu), “Ayrımcılığa ve Nefret Söylemine Karşı Kapsayıcı Bir İzmir İçin Yol Haritası” (Melek Göregenli - Sevda Alankuş).
İzmirli yazar Tarık Dursun K.’nın “Tonton Nine”, “Aliş ile Maviş”, “Cici Bici Tavşan”, “Altın Beşik”, “Leylek Bacaklı Ceylan” masallarıyla İnci Becerik’in “Kahkahacı Pelikan” adlı hikâyesi ise Çocuk Kitapları serisinde genç çizerler tarafından resimlendi. Ayrıca “Cumhuriyetin II. Yüzyılında Kültür ve Sanatın Geleceği Sempozyumu” bildiri kitabı olarak koleksiyona eklendi.
