İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 91 milyar 300 milyon TL’lik 2025 Mali Yılı Bütçesi ve İzleyen Yıllar Bütçesi oy çokluğu ile kabul edildi. Bütçe görüşmelerinde konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, tasarruf vurgusu yaparak, “Ben ve arkadaşlarımın bu dönemdeki maharetimiz, az parayla çok iş yapan insanlar olacağız. Her türlü lüksten kaçınıp, gerçekten ihtiyacımız olan şeyleri yapmayı hedefliyoruz. Ayağımızı yorganımıza göre uzatıp tüm harcamalarımızda dikkatli olacağız” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, kasım ayı olağan meclis toplantısının 6’ncı birleşimi İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay yönetiminde gerçekleştirildi. Meclis gündeminde İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2025 Mali Yılı Bütçesi ve İzleyen Yıllar Bütçesi vardı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2025 gider bütçesi 91 milyar 300 milyon TL olarak, gelir bütçesi ise 74 milyar 500 milyon TL olarak oy çokluğuyla kabul edildi. Meclis oturumuna Cumhuriyet Halk Partili (CHP) kadın meclis üyeleri “İstanbul Sözleşmesi Yaşatır” yazılı siyah tişörtlerle katıldı.
“Somut bir gerçeğimiz var”
AK Parti grubunun İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin iştiraki İZBETON AŞ tarafından başlatılan kentsel dönüşüm projesiyle ilgili eleştirilerine yanıt veren Başkan Dr. Cemil Tugay, “Daha önce İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kentsel dönüşüm alanlarını bir müteahhide vermek yerine bir kooperatife vererek bu işi sürdürmek hususundaki planı ve düşüncesinin, şu anda yönetimde olan arkadaşlarımızla ilgisi yok. Geçmişte olan şeyler. Hizmette devamlılık var, görevine devam eden arkadaşlarımız var. Bu bir hataydı ve bize ait değil demiyorum. Bizden önceki dönemde bir şekilde bazı aksamalar yaşandı. Bu aksamaların nedenleriyle ilgili bence sübjektif yorum yapabiliriz. Fazla faktör var işin içinde. Ama somut bir gerçeğimiz var. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, bu kooperatiflerle kurulan ilişkinin doğru olmadığına yönelik bir yazı yazdı belediyeye ve kooperatiflerle anlaşmanın feshini istedi. Sayıştay’ın da bu konuda ciddi eleştirileri var. Ardından da bir mülkiye başmüfettişinin, bizim göreve başladığımız geçtiğimiz aylarda gelip kapsamlı yaptığı bir inceleme var ve sonrasında bize ilettiği şeyler var. Göreve gelir gelmez değil, göreve geldikten dört ay sonra bu nedenlerle bazılarının sözleşme süreleri de dolmuştu. O nedenle sözleşmelerin feshini istedik” ifadelerini kullandı.
“Konutlar yapılmayacak diye bir şey de yok”
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bu konutların yapılmasıyla ilgili taahhüdünü inkar etmediğini belirten Başkan Tugay, “Yapılmayacak diye bir şey de yok. Sadece bize iletilen hukuki gerekçeleri dikkate alarak, yeni bir forma dönüştürerek yapma düşüncesindeyiz. Bunu yine İZBETON üstlenecek ve gereğini yapacak. Ege Şehir Planlama’nın dahil olduğu bir kooperatif var. Onlarla ilişkiyi düzenledikten sonra da bu inşaatlar yapılıp bitirilecek. Bu yolda epey bir mesafe aldı arkadaşlarımız. Kentsel dönüşümle ilgili birimlerimiz, hukukçularımız enine boyuna incelediler. Hiç kimseyi mağdur etmeyecek çözümler üzerinde adım adım anlaşılıyor” şeklinde konuştu.
“Hak sahibi olan vatandaşlarımız kesinlikle bizim teminatımız altındadır”
Konu üzerinden yapılan siyasi tartışmaları eleştiren Başkan Tugay, “Maalesef dışarıdan istismar edilen, zaman zaman provokasyon yaratılmaya çalışılan bir konu. Cumhuriyet Halk Partisi’ne bir siyasi başarısızlık olarak atfedilmeye çalışılan bir konu. Ama içinde teknik, idari ya da hukuki sorunlar olabilen bu konu, siyasi bir konu değil. Tamamen mali, idari düzenlemelerle halledilecek bir konu. Kooperatif üyesi olan, hak sahibi olan vatandaşlarımız kesinlikle bizim teminatımız altındadır. Kesinlikle çözülecektir. Hiç kimseyi mağdur etmeyeceğiz. Şu ana kadar olan gecikme bizim isteğimiz, kontrolümüz dışında olan bir konudur. Umarım bunu da telafi etme imkanımız olacak yakın zamanda. Yeter ki, Büyükşehir Belediyesi’nin bu sorunu çözme yolundaki samimi iradesine kulak versinler ve bize de kooperatif yönetimleri yardımcı olsun” ifadelerini kullandı.
“1 milyon TL’lik krediyle kimse ev sahibi olamıyor”
Başkan Tugay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yapımını planladığı sosyal konut projesi için Menemen Koyundere Mahallesi’ndeki arazinin Ege Şehir Planlama AŞ’ye devredilmesine ilişkin madde üzerinden konut sözünü yineleyerek, “Modelle ilgili arkadaşlarımızın geliştirdiği, çalıştığı, belediyemizi zarara uğratmayacak, buradan konut edinecek vatandaşlarımızın da sorunlarını çözecek, onlara uygun geri ödemelerle konut alma imkanı sağlayacak çok değerli bir proje. Hem şirketin kendi yapılanması, hem de bu tür projelerin ön hazırlık süreci var. O süreçler nedeniyle bugünlere kaldı. Ama artık nihayete vardık. Bu tek proje değil. 25 bin konut sözü verirken bunu gerçekçi bir bakış açısıyla verdim. Gerçekten bu 5 yıl içinde İzmir’in hem metropolünde, hem çevre ilçelerinde Allah izin verirse hedeflediğimiz rakamı geçerek sosyal konut yapacağız. Buna inanıyorum, bizim için önemli bir hedef. Çünkü hem ev kiraları, hem ev fiyatları anormal yüksek. Ülkemizde bugün normal bir çalışanın geliriyle ev sahibi olması mümkün değil. Hiçbir kredi de bulunamıyor, bulunsa da ödenemiyor. Biz kamu olanaklarımızı biraz da orta ve alt gelir grubundaki vatandaşlarımız için kullanarak, gerekirse kendimizden fedakarlık edeceğiz. Bizim için çok kıymetli olan bu insanlara, bu ülkenin borçlu olduğu bu hakkı teslim ederek bu işi yapmak istiyoruz” diye konuştu.
“Herkes Körfez’in yakınında, denizi görecek şekilde yaşamaya çalışıyor”
İzmir’in doğal zenginlikleri ve varlıklarına dikkat çekerek koruma vurgusu yapan Başkan Tugay, “Bizim her şeyden önce sahip olduğumuz doğal zenginlikleri korumamız lazım. Doğamızı, denizimizi, ormanlarımızı, kıyılarımızı, akarsularımızı koruyacağız. Yerleşim planlarını yaparken bugünlere kadar yapılmış olan bir hatayı buradan sonra yapmamaya dikkat edeceğiz. Herkes Körfez’in yakınında, denizi görecek şekilde yaşamaya çalışıyor. O nedenle 4 buçuk milyon nüfusumuzun 3 milyonu ne yazık ki Körfez’in çevresine yerleşmiş halde. Bu kadar sıkışık bir alanda, bu kadar yoğun nüfus olunca kaçınılmaz bir şekilde, ulaşım, trafik, altyapı problemi oluyor ve Körfez de kirleniyor. Körfez’in de üzerindeki ağır şehir atığı yükünün nedeni, bu kadar yoğun yapılaşmış olması. Hepimizin bundan sonraki en önemli sorumluluklarından bir tanesi, İzmir’in sahip olduğu, doğanın bize bahşettiği güzellikleri korumak yönünde olmalı. Sonra bunun üzerinde birbirine saygılı, birbirini seven, şehrine sahip çıkan, değerlerine sahip çıkan bir kent olmalıyız” ifadelerini kullandı.
“Para kazanmayı amaçlamadığımız örnek bir proje olacak”
Başkan Tugay’ın İzmir Körfezi’nin dışında yapılaşma çağrısına AK Partili meclis üyesinden destek gelmesi üzerine Başkan Tugay, AK Parti’nin ret verdiği Ege Şehir Planlama AŞ’ye tahsis edilen sosyal konut proje alanını hatırlatarak, “Ege Şehir’e tahsis ettiğimiz alan, aslında örnek bir alt yerleşim birimi olarak aklımızdan geçirdiğimiz bir alan. 3 bin ila 5 bin arası konut hedefleniyor. Proje henüz kesinleşmedi ama lüks binalar yapmak istemiyoruz. Binanın kendisi sağlıklı olsun, dayanaklı olsun, güvenli olsun. Çevresindeki yerleşim alanı buradaki insanların ihtiyaçlarını sağlayacak sosyal donatı alanları olsun, altyapısı düzgün olsun, yolları hazırlanmış olsun istiyoruz. Orada yaşayan tüm vatandaşlarımız orada huzuru bulsun diye bir çalışma yapıyoruz. Gerçekten örnek bir iş olabilir. Para kazanmayı amaçlamadığımız, sadece kendi maliyetini çıkarmasını düşündüğümüz, hiçbir suiistimal içinde olmadığımız örnek bir proje olmasını hayal ediyoruz. Hayal ettiklerimizi orada gerçekleştirdiğimizde gerçekten şehir merkezini biraz çepere alma ve İzmir’in her tarafında huzurla yaşayabileceğimizi ispat etme yönünde adım atacağımıza inanıyorum” diye konuştu.
“Az parayla çok iş yapan insanlar olacağız”
2025 yılı bütçesiyle İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yol haritası hakkında konuşan Başkan Tugay, “Ben ve arkadaşlarımın bu dönemdeki maharetimiz, az parayla çok iş yapan insanlar olacağız. Ben böyle bir iddiayı Karşıyaka’da da ortaya koydum. O bir türlü görülmeyen yatırımlara baktığınız zaman görecekseniz. Başladığımız dönem belediyenin gelirleri ortadaydı, pandemi ortadaydı, deprem ortadaydı, ekonomik kriz ortadaydı, başlangıçla bitişin durumu da ortadaydı. O yatırımlar nasıl yapıldı diye birinin sorması lazım. Şapkadan tavşan çıkardığımız bir dönem oldu” dedi.
“Arkadaşlarımız çok çalışmak istiyor ama hayatın gerçekleri var”
Arka planda çok fazla insanın çalıştığı bir bütçe çalışması olduğunu söyleyen Tugay, “İzmir gibi büyük bir şehrin, sorunları da çok olan bir şehrin bütçesini yapmak, hele böyle bir ekonomide yapmak kolay bir şey değil. Yapılan bütçede şöyle bir mantık oldu, birimlerimize neler yapmak istedikleri ile ilgili çalışmalarını istedik, 160 milyar TL’lik bir rakam çıktı. Bu beni mutlu etti. Belediyemiz çalışmak istiyor. Arkadaşlarımız çok çalışmak istiyor. Ama hayatın gerçekleri var. Hazine’den İller Bankası’ndan belediyemize gelen para belli. Ülkemizin taşıdığı riskler belli. Çok istesek de her şeye gönlümüzün istediği kadar para ayıramıyoruz. Mantık burada devreye giriyor ve daha öncelikli projelere ağırlık veriyoruz. Sizler de İzmirliler de biliyor ki bizim körfezimizle, altyapımızla, ulaşımımızla ilgili çalışmalarımız, kentsel dönüşümle ilgili çalışmalarımız bizim için öncelikli. Bütçe onun için Buca Metrosu ile ilgili Buca Onat Tüneli ile ilgili çok ciddi bir bütçe ayırdık” şeklinde konuştu.
“Lüksten kaçınıp, gerçekten ihtiyacımız olan şeyleri yapmayı hedefliyoruz”
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin önemli tasarruflara başladığını ifade eden Başkan Tugay, “Bu dönemde, yakıt giderimizi, elektrik giderimizi, su giderimizi azaltalım diye hepsini takip edelim, verimliliği en üst düzeye çıkaralım diye birim kurduk. İlk yılda bile çok ciddi avantaj sağladık. Bu anlayışı bütün alanlarda sağlayacağız. Sahip olduğumuz binalarda yapacağız. Kiralamalardan uzaklaşıp kendi mülklerimizde çalışma yapacağız. Her türlü lüksten kaçınıp, gerçekten ihtiyacımız olan şeyleri yapmayı hedefliyoruz. Çok güzel projelerimiz var. Bu projelerin karşılık bulacağından, çok sevileceğinden eminim” ifadelerini kullandı.
“Önümüzdeki yıl pek çok şeyin başladığı bir yıl olacak”
Bütçeye dair bilgi veren Tugay, “Bütçemizde geçen seneye göre yüzde 65,1 artış var. Yüzde 28,2 personel gideri olarak hesaplanmış. Yatırımlara yüzde 34,38’lik kısım ayrılmış durumda, 31,3 milyar TL’ye denk geliyor. Ayrıca ESHOT’a da 900 milyon TL aktarılacak. Pek çok şey var konuşulacak. 1 milyar 350 milyon TL kamulaştırma ücreti ayrılmış durumda, bunların bazıları kentsel dönüşümle ilgili kullanılacak. Ulaşım projeleri bizim için önemli, değerli projeler. Ulaşım Master Planı revizyonu çalışması önümüzdeki sene içinde bitecek. Sürdürülebilir Ulaşım Master Planı da hesaplanacak. Bununla birlikte dış kaynaklı projeleri de hayata geçirebileceğiz. Bisiklet yoluyla ilgili çok hızlı bir atılım yapacağız. Pek çok alt ve üst geçit araç geçişlerini hayata geçireceğiz. Trafik ve ulaşım konusuna çok önem veriyoruz. Önümüzdeki yıl pek çok şeyin başladığı bir yıl olacak” diye konuştu.
“Bizim bir deprem gerçeğimiz var”
Başkan Tugay, “Kentsel dönüşüm projeleri için 400 milyon TL’lik para ayırdık. Biz bu süreci yapılan uyarılarla hukuki bir noktaya taşımaya çalışıyoruz. Bu projeleri mutlaka yapacağız. Kooperatiflerle anlaşır anlaşmaz inşaatları devralıp çalışmaya başlayacağız. Belediye garantör. Hak sahipleri bizim için daha öncelikli. İlk önce onlarınkini bitireceğiz. Alternatif yöntemler de sunulacak. Bütün bu süreçten kimse zararlı çıkmayacak. Şu an yaşanan sorun gecikmeden dolayı bir güvensizlik. Haklısınız itiraz etmiyorum. Benim hatam varsa özür diliyorum ama belediye dışında bürokrasinin bize izin verdiği sürece hızlanabiliyoruz. Ama sonunda zararlı çıkmayacağınız, hakkınızı alacağınız bir yol olacak. Sürecin sonuna geldik. Bizim bir deprem gerçeğimiz var ve çok yoğun bir kentsel dönüşüm çalışması yapmamız lazım. Bayraklı’da, Karşıyaka’da, Konak’ta 2025 yılında mikrobölgeleme çalışması yapılacak. Konak ve Karşıyaka’da da yapı envanterini çıkacağız” ifadelerini kullandı.
“Ayağımızı yorganımıza göre uzatalım”
Başkan Tugay konuşmasını şu sözlerle noktaladı: “Ayağımızı yorganımıza göre uzatalım. Bütçemizi dikkatli kullanalım. Ama bütçede serbest alanımız olduğunda yatırımlarımızın önünü açabildiğimiz kadar açalım. Tüm harcamalarımızda dikkatli olacağız. Şirketlerimizde zarar tablosu çok üzücü. Bunu hızlı bir şekilde düzeltmeye çabalıyoruz. Şirketler üzerinden yapılacak çok iş olduğunu, şirketler bünyesinde yapılacak yatırımların burada olmadığını söylemek istiyorum.”
Görüşmelerin ardından İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2025 Mali Yılı Performans Programı ile 2025 Mali Yılı Bütçesi ve İzleyen Yıllar Bütçesi, oy çokluğu ile kabul edildi.
