İspanya’nın Katalonya bölgesinde Fransa örnek alınarak oluşturulan Kıyı Konsorsiyumu, sahilleri çarpık kentleşmeden kurtarmak için kıyılarda inşaat izni verilen arsaları satın alarak bu bölgelerde betonlaşmanın önüne geçmeyi planlıyor.
Sahil bölgelerindeki kontrolsüz ve düzensiz şehirleşme, İspanya'daki güzel manzaraları, ormanları ve hatta sit alanı olarak korunan arazileri bile yıllardır tahrip ediyor. Almeria'da deniz kenarında inşa edilen ve 16 yıldan fazla bir süredir yıkılmamış yasadışı bir otel olan El Algarrobico, bunun en çarpıcı örneklerinden yalnızca biri.
Birkaç STK'nın girişimi ile teşvik edilen Katalonya yerel meclisi, kıyılarını ranta karşı korumak için öncü bir kurum kuruyor. Fransa'da 1975'ten beri faaliyet gösteren ve doğayı kentleşmeden korumak için ülkedeki kıyı şeridinin %13'ünü satın alarak ranta kapatan Fransa Kıyı Konsorsiyumu’nun bir benzeri Katalonya’da kurularak, İspanya sahillerindeki betonlaşmanın durdurulması planlanıyor.
Konsorsiyumun tam olarak faaliyete geçmesi birkaç ay sürecek olsa da, 2023'te çalışmalarına başlamak için geniş bütçesi olması öngörülüyor. Ne devlet ne de STK’lar tek başlarına yıllardır bu sorunun önüne geçemiyorlardı. Çevre Bakanlığı geçmişte doğayı korumak adına belirli arazi alımları yapmış olsa da, nedense hiçbiri denize yakın, sahil şeridindeki araziler olmadı.
Çevre hakkında hükümetleri sert bir uslupla eleştirmesi ile tanınan yazar Andrés Rubio, "Gerçekten hayal kırıklığı yaratan şey, İspanya'daki Kıyı Konsorsiyumu'nun devlet tarafından özerk olan tüm bölgelerle anlaşarak kurulmuyor oluşu. Tüm İspanya benzer dertlerden müzdarip iken, neden sadece bir bölgesel hükümet bu konsorsiyumu destekler, anlamak güç!" şeklinde şikayetini dile getiriyor.
Fransız Kıyı Konsorsiyumu Mancha-Kuzey Denizi kıyılarının delegesi Arnault Graves, şimdiye kadarki faaliyetlerini şöyle özetliyor: "Kıyı Konsorsiyumu 1975 yılında Fransız kıyılarının gayrimenkul spekülasyonlarına karşı korunmasına katkıda bulunmak için kuruldu. O zamandan beri, Fransız kıyılarının %13'ünden fazlasını oluşturan yaklaşık 200.000 hektar satın aldık, ancak bazı bölgelerde bu rakam %30'a yakın.”
Fransa’nın Ekolojik Geçiş Bakanlığı'na bağlı özerk olarak çalışan konsorsiyum, deniz-kara, kamuya açık yerlere sınırı olan alanların doğal özelliklerini ve burada yaşayan toplumun sosyal refahını korumaya; şehirlerin, kasabaların çehresini şekillendiren güzelliklerin buldozerlere yenik düşmesini engellemeye çalışıyor.
Katalan Hükümeti, Kıyı Konsorsiyumunun hangi yasal forma sahip olacağına karar vermek için halka açık bir istişare başlattı. Görüşmelerde konsorsiyumunun yetki alanları, sınırları ve nasıl denetlenmesi gerektiği tartışılıyor.
Ekolojist Gisbert, "Konsorsiyumun özerk bir organ olmasını ve diğer devlet kurumlarının karar verici noktalarda söz sahibi olmamasını talep ediyoruz. Sahil şeritleri en kalabalık, en kırılgan ve arazi spekülasyonu yapılmasına en çok maruz kalan bölgedir" şeklinde görüş bildiriyor.
Bölge Meclisi Milletvekili Miralles ise şöyle diyor: "Yeni yapılar yaratmadan bu amaç için belirli ve denetlenebilir bir bütçe ayırmanın yolları var. Hırs ile kamu kaynaklarının verimliliği arasında bir denge kurulmalıdır."
Meclisteki görüşmelerin Ekim ayında sona ermesi ve ardından konsorsiyumun tüzel bir kişilik kazanması bekleniyor.
Haber: El Pais
Çeviri: Efe Yelbuğa / 35 Punto
2 Ağustos 2022: Katalonya Meclisi Sahil Beldelerindeki İnşaatları Durduruyor
Yine El Pais'ten aktardığımız habere göre Katalonya Bölge Meclisi, devasa kentleşmeyi frenlemek amacıyla, sahil beldelerinde yapılması planlanan veya başlanan binlerce inşaatı durdurmuştu.
