Amerikan gazetelerindeki manşetler olayın ciddiyetini gözler önüne seriyor: "İklim değişikliği ketçabımızı elimizden alacak." Bunu Türkiye için şu şekilde çevirebiliriz: "Küresel ısınma salçalarımızı tehdit ediyor".
Danimarka Aarhus Üniversitesi Agroekoloji bölümünden Profesör Davide Cammarano, Salerno Üniversitesi'nde agronomi alanında doçent olan Domenico Ronga ve NASA'nın uzay çalışmalarını yürüten Goddard enstitüsünden Alex Ruane tarafından Food Nature dergisinde, Akdeniz ikliminde 2050'ye ve 2100'e kadar öngörülen sıcaklık artışlarının gıda açısından nasıl riskler oluşturacağına dair bir makale yayınlandı.
“Sıcaklıkta öngörülen artış nedeniyle 2050 yılına kadar işlenmiş domates üretiminin azalması bekleniyor”
Nature Food'da yayınlanan araştırmaya göre, küresel ısınma nedeniyle Akdeniz iklimine sahip başlıca üretici ülkelerde endüstriyel domates üretimi 30 yıl içinde yüzde 6 oranında azalacak.
2050 yılına kadar domates üretiminde yüzde 6 oranında düşüş bekleyen uzmanlar, 2100 yılına geldiğimizde ise bu oranın yüzde 60 olacağını öngörüyor.
Profesör Davide Cammarano araştırma hakkında şunları söylüyor: “Konu süpermarketten aldığımız domatesler ya da cherry domatesler değil. Salça, ketçap gibi ürünlerde kullandığımız domates türü ağırlıklı olarak 11 ülkede yetiştirilmektedir. Bunlardan 3'ü dünya üretiminin yüzde 65'ini karşılıyor: ABD, İtalya ve Çin. Bu çalışma ile Akdeniz iklimine sahip ve domates üreten ülkelerde sıcaklıklar 70 yıl içinde öngörüldüğü gibi artarsa ne olur diye kendimize soruyoruz ve sektöre de bir mesaj veriyoruz” dedi.
Peki neden yalnızca endüstriyel üretim için kullanılan domatesler etkilenecek?
"Aslında sadece endüstriyel domates için bunları söylemiyoruz. Ancak bugün süpermarketlere gidip, günlük tüketim için aldığımız domateslerin çoğu sera ortamında yetişiyor. Diğerleri ise tarlada. Risk, tarlada üretilen tüm domatesleri kapsıyor. Tarla domatesi ile sera domatesi arasında neredeyse hiçbir benzerlik yok. Genetik yapıları, büyüme ve toplanma süreleri, maruz kaldıkları güneş... bunlar hep çok farklı. Biz bu araştırma ile hem kamuoyunun dikkatini çekmek, hem de üreticiyi yeni senaryolara ayak uydurabilmeleri için önceden uyarmak istiyoruz.
Çalışmanın yayınlanmasından sonra büyük bir Kaliforniyalı şirket, öngördüğümüz senaryoların gerçekleşmesine zaten tanık olduğunu söylemek için bizimle iletişime geçti.
National Geographic'in bu söylediklerimizi doğrulayan haberine göre, 2021'deki sıcak hava dalgasının büyük sonuçları oldu. Sezonun sonunda, eyalet çapındaki yetiştiriciler, beklenen hasattan yaklaşık yüzde 10 daha az ürün verdi. Bu büyük bir şey gibi görünmeyebilir, ama öyle. Sadece Kaliforniya Eyaleti, ABD'nin ihraç ettiği en değerli ikinci mal olan ülkenin konserve domateslerinin yüzde 90'ını üretiyor. Üretimde yüzde 10'luk bir düşüş bile pizza, makarna sosu ve ketçap üretmek için domates tedarik eden sanayiciyi zor durumda bırakıyor. Ancak biz felaket tellalı değiliz. Çalışmamız, teknolojinin ilerlemesini hesaba katmıyor: biyolojik uyarıcılar, sıcaklık artışı ve su kıtlığına dair geliştirilecek yöntemler ile hala bu sorunların üstesinden gelebiliriz."
Kaynak: Corriere della Sera
