Son yıllarda birkaç kez hayata geçirilen İmar Barışı yasası, yaşadığımız son deprem felaketi ile birlikte yeniden tartışmalara neden oldu. Yasayı eleştirenler, çevre ve kentleşme sorunlarının daha da kötüleşeceği, yapıların güvenliği konusundaki risklerin ve çevre tahribatının artacağı endişelerini defalarca dile getirmelerine rağmen konu ile ilgili yasada henüz yapıcı düzeltmeler yapılmadı.
Peki Avrupa ülkelerinde de durum Türkiye’ye benziyor mu? AB ülkelerinde imar barışı yasaları mevcut mu? Ülkemiz gibi deprem felaketinden muzdarip bir Avrupa Birliği ülkesi olan İtalya’da imar barışı nasıl bir çerçeveye oturtulmuş, inceleyelim.
'Sisma Bonus' Nedir?
İtalya'da 2019 yılında kabul edilen "Sisma Bonus" adlı imar barışı yasası, özellikle deprem riski altındaki bölgelerde bulunan binaların yeniden yapılandırılmasını teşvik etmek amacıyla yürürlüğe kondu.
Bu yasa kapsamında, deprem riski altındaki bölgelerde bulunan binaların yeniden yapılandırılması için gerekli olan izinler ve belgeler daha hızlı ve kolay bir şekilde alınabiliyor. Ayrıca, yeniden yapılandırma çalışmaları için gerekli olan vergi, sigorta ve enerji maliyetleri gibi konularda da destek sağlanıyor.
İtalya'nın deprem riski altındaki bölgelerinde bulunan ve yıkılma riski olan binaların yeniden yapılandırılması için önemli bir fırsat sunan Sisma Bonus, özellikle şu şekillerde uygulanıyor:
Yapısal İyileştirme: Yapısal iyileştirme çalışmaları, deprem riski altındaki binaların dayanıklılığını artırmak için yapılır. Örneğin, bina duvarlarının güçlendirilmesi, çelik çerçeveler ve çatıların yeniden yapılandırılması gibi çalışmalar yapılabilir.
Enerji Verimliliği: Enerji verimliliği çalışmaları, binaların enerji tüketimini azaltmak ve çevreye daha az zarar vermek için yapılır. Örneğin, bina yalıtımının iyileştirilmesi, enerji tasarruflu ısıtma ve soğutma sistemlerinin kurulması gibi çalışmalar yapılabilir.
Yeşil Alanlar: Yeşil alanlar, çevre dostu binaların inşasını teşvik etmek için yapılır. Örneğin, binaların çatılarında veya avlularında yeşil bitkilerin yetiştirilmesi gibi çalışmalar yapılabilir.
Sisma Bonus yasası ile birlikte, deprem riski altındaki bölgelerde bulunan binaların yeniden yapılandırılması için önemli bir fırsat sunuldu. Bu yasa ile hem çevre dostu binaların inşası teşvik ediliyor hem de binaların dayanıklılığını artırarak insan hayatının korunması amaçlanıyor.
Sisma Bonus Yasası ile Türkiye'deki İmar Barışı Arasındaki Farklar Neler?
Sisma Bonus ile Türkiye'deki İmar Barışı arasındaki en belirgin farklılık, amaçları...
Sisma Bonus yasası, özellikle deprem riski altındaki bölgelerde bulunan binaların yeniden yapılandırılmasını teşvik etmek amacıyla kabul edildi. Buna karşılık, Türkiye'deki İmar Barışı yasası ile kaçak veya ruhsatsız yapıların kayıt altına alınarak yasallaştırılması amaçlanıyor.
Ayrıca, İmar Barışı yasası daha geniş bir kapsama sahip. Yasaya göre, 31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış ve henüz iskan izni alamamış binaların kayıt altına alınması ve yasal hale getirilmesi mümkün. Sisma Bonus yasası ise özellikle deprem riski altındaki bölgelerde bulunan binalar için uygulanıyor.
İki yasa arasındaki bir diğer fark, uygulama koşulları...
İmar Barışı yasası, binaların kayıt altına alınması ve yasal hale getirilmesi için özel bir başvuru süreci öngörüyor. Sisma Bonus yasası ise yeniden yapılandırma çalışmaları için gerekli izinlerin daha hızlı ve kolay bir şekilde alınmasını sağlıyor.
Sonuç olarak, Sisma Bonus ile Türkiye'deki yasa farklı amaçları ve uygulama koşulları olan iki farklı 'imar barışı' yasası. İki yasanın benzer yönleri bulunsa da, deprem riski altındaki bölgelerde bulunan binaların yeniden yapılandırılması ve kaçak yapıların kayıt altına alınması şeklinde temelden ayrışıyor.
